Anamur'da Yeni Bir Bitki Türü Keşfedildi

Mersin’in  Anamur  İlçesi’nde, yeni bir bitki bilimsel literatüre alındı. Bozyazı 15 Temmuz Milli İrade Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Coğrafya öğretmeni Nevzat Çağlar, geçtiğimiz yıl Mart ayında keşfettiği yeni bir ters lale türünü bilim dünyasına kazandırdı. Anamur’un ters lale fotoğrafı flora gruplarında yayınlanır yayınlanmaz, iki üniversitenin aynı anda dikkatini çekti. Yeni bitki, literatürde, Fritillaria nevzatcaglari olarak kaydedildi. Bulduğu bitkinin fotoğrafını flora gruplarında paylaşan Çağlar’ın bu keşfi,  Ege Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hasan Yıldırım'ın dikkatini çekti. Yıldırım'ın yönlendirmesi ve tavsiyeleriyle tekrar araziye giden Çağlar, bitkiye ait örnekler topladı. Daha sonra, ters lale türleri konusunda uzman olan Aksaray Üniversitesi'nden Prof. Dr. Mehtap Tekşen'e bitkiyle ilgili bilgileri gönderdi.

Prof. Dr. Mehtap Tekşen, Resimli Türkiye Florası bilim editörleri Aşkın Öykü Çimen ve Prof. Dr. Hasan Yıldırım ile birlikte 22 Ocak 2024 tarihinde Annales Botanici Fennici dergisinde "Fritillaria nevzatcaglari" adıyla yayınlanarak bilim dünyasına yeni bir ters lale türü olarak tanımlandı.

Bu keşif, Anamur'un zengin florasına ve doğal güzelliklerine önemli bir katkı sağladı. Çağlar, bitkiye adını vererek duyduğu gururu ifade ederken, Anamur Lalesi'nin doğup büyüdüğü topraklara ve ülkemizin florasına hayırlı olmasını diledi.

Ters Lale’yi bilim dünyasında ligteratüre kazandıran Bozyazı 15 Temmuz Milli İrade Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Coğrafya öğretmeni Nevzat Çağlar, “Anamur’un kısa mesafelerde değişen yükseltisi, farklı iklim koşulları, kalkerli arazi yapısı gibi özellikleriyle birçok endemik bitki türüne ev sahipliği yaptığını biliyorum. Bu bitkinin sadece belirli bir alanda bulunması, koruma önlemlerinin alınmasını gerekli kılıyor. Özellikle domuzların bitkinin bulunduğu araziyi kazması ve hayvan otlatmaya karşı koruma önlemlerinin alınması gerekiyor.” Dedi. 

Keşfettiği bitkinin sadece Anamur'un doğal güzelliklerine değil, aynı zamanda gelecek nesillere aktarılmasına yönelik bir farkındalık oluşturmayı amaçladığını kaydeden Nevzat Çağlar, Bu keşfin,  Anamur'un biyolojik çeşitliliğini ve endemik bitki türlerini koruma çabalarına önemli bir katkı sağladığını sözlerine ekledi. 

Coğrafya öğretmeni Nevzat Çağlar'ın konu ile detaylı açıklaması şöyle ;

Geçtiğimiz yıl mart ayında fotoğrafını çektiğim bir terslale türü bitkinin fotoğraflarını Flora grubunda paylaştım. Fotoğraflarımı inceleyen Ege Üniversitesi’nden sayın Prof. Dr. Hasan Yıldırım hocamız, bunun yeni bir bitki olabileceğini belirtmesi ve kendisinin tavsiyeleri ile araziye tekrar giderek bitkiye ait örnekler topladım. Bitkiye ait örnek ve fotoğrafları Hasan hocamızın yönlendirmesiyle ters lale türleri konusunda uzman olan Aksaray Üniversitesi’nden sayın Prof. Dr. Mehtap Tekşen’e gönderdim. Bitkiyle ilgili bilimsel yayın Prof. Dr. Mehtap Tekşen, Resimli Türkiye Florası bilim editörlerinden Aşkın Öykü Çimen ve Prof. Dr. Hasan Yıldırım tarafından 22 Ocak 2024’de taxonomik botanik dergilerinden Annales Botanici Fennici'de "Fritillaria nevzatcaglari" ismi ile yayınlanarak bilim dünyasına yeni bir terslâle türü olarak tanımlanmıştır. Bitkiye ismimi vererek beni gururlandıran kıymetli hocalarımıza teşekkür ederken, emeklerine sağlık diyor, sevgi ve saygılarımı sunuyorum. Anamur Lalesi, doğup büyüdüğüm Anamur’a ve ülkemiz florasına hayırlı olsun.

            Anamur, om. başlayıp 2500 m. ulaşan bir yükseltiye sahip olması, yükseltinin kısa mesafelerde değişmesi ve arazinin yer yer akarsularla parçalanarak dar ve derin vadiler oluşturması, sıcaklık ve yağış koşullarının değişiklik göstermesi, yaygın olarak görülen kalkerli arazi yapısı ve buna bağlı yer şekilleri gibi nedenlerle birçoğu endemik olan bitki türleri açısından zengin bir yöredir. Bu bitkilerin birçoğu endemik olan bitkilerdir. Bazıları sadece Anamur’da bulunan endemik bitkilerdir. Bölgemizin özellikle yayla kesiminde uzun yıllardır devam ettirdiğim kelebek ve bitki fotoğrafçılığı ile halk kültürü araştırmaları sırasında geçtiğimiz yıl mart ayında bu bitkiyle karşılaştım. Bitki, Evcialanı yaylası yakınlarındaki Yaylacık mevkiinde görülmüştür. Şu ana kadar yapılan tespitlere göre sadece belli bir alanda sınırlı sayıda olduğu gözlemlenmiştir. Bitkinin bulunduğu arazinin domuzlar tarafından yiyecek bulmak için kazılması en önemli sorun olarak görülmektedir. Hayvanların otlatılmasına karşı korunması da gerekmektedir. Amacımız Anamur’un doğal güzelliklerinden biri olan endemik bitkilerimize karşı bir farkındalık oluşturmak, korumak ve gelecek nesillere aktarımını sağlamaktır.